เวลาเรากำลังนอนหลับพักผ่อน เคยรู้สึกตัวหรือไม่ว่า ตอนเรานอนนั้นร่างกายของเราเกิดการกระตุก เช่น ขากระตุก แขนกระตุก บางครั้งเราก็รู้ตัว บางครั้งก็ไม่รู้ตัว โดยอากานี้เรียกว่า hypnic jeks หรือ คือ อาการกระตุกขณะนอนหลับ
อาการกระตุกขณะนอนหลับนั้นเกิดจาก การทำงานของกล้ามเนื้อเป็นระยะขณะนอนหลับ มีระดับความรุนแรงต่างกัน บางคนแค่กระดิกเท้า หรือบางคนรุนแรงถีบผ้าห่มก็มี ส่วนใหญ่มักไม่รู้ตัว หรือรู้สึกตัวเพียงเล็กน้อยแล้วหลับต่อ หรือหากกระตุกบ่อยครั้งต่อคืน อาจทำให้เกิดการพักผ่อนที่ไม่เพียงพอได้ โดยอวัยวะที่เกิดอาการกระตุกบ่อยๆ ได้แก่ขา จึงมีชื่อเรียกเฉพาะทางว่า โรคภาวะขากระตุกขณะนอนหลับ
ส่วนใหญ่สันนิษฐานว่าอาการนี้เกิดจากความเครียดก่อนจะนอนหลับ หรือเกิดจากโรคบางชนิด เช่น โรคเส้นเลือดในสมองตีบ โรคไต โรคเบาหวาน ยังสันนิษฐานอีกว่าเกิดจากปฏิกิริยาที่สับสนของสมอง ระบบการทำงานของร่างกายปรับตัวน้อยลงในขณะนอนหลับ กล้ามเนื้อต่างๆในร่างกายก็ปรับตัวช้าลงเช่นกัน เมื่อสมองสับสน เพราะกล้ามเนื้อคลายตัวพร้อมกัน ทำให้รู้สึกเหมือนตกจากที่สูง สมองจึงตอบสนองให้กล้ามเนื้อเกร็งกระตุกอย่างรวดเร็ว
ยังมีโรคที่คล้ายกันกับอาการกระตุกขณะนอนหลับคือ อาการขาอยู่ไม่สึก จะรู้สึกเหมือนอะไรคลานอยู่ที่ขา ทำให้ต้องขยับขาอยู่บ่อยๆ มักเป็นในเวลาเข้านอน
อาการกระตุกขณะนอนหลับไม่ใช่สิ่งที่ร้ายแรง และพบได้ทุกเพศ ทุกวัย ไม่ต้องกังวล เพียงแค่สังเกตตัวเองว่ามีอาการกระตุกรุนแรงหรือไม่ หากรุนแรงสามารถพบแพทย์เพื่อขอยามาทาน เพื่อให้การนอนพักผ่อนมีประสิทธิภาพมากขึ้นต่อไป
